Mulleres traballando nunha cooperativa de El Ejido (Almería).
Cunha facturación de case 20.000 millóns de euros e máis do 45% do valor da produción nacional, as cooperativas son un dos piares máis importantes no desenvolvemento da actividade agraria. As preto de 4.000 entidades, que suman 1,2 millóns de socios, cobren dende a política de vendas e comercialización ata as de aprovisionamento, pasando pola transformación de produtos. Crean ao redor de 100.000 empregos no medio rural.
Aínda que nos últimos anos se produciu certo proceso de integración, os grandes grupos non chegan a unha ducia a galega Coren, especializada no sector avícola, é a única que factura máis de 1.000 millóns de euros. Outros grandes grupos cooperativos son as andaluzas Covap, Hojiblanca e Oleoestepa, Central Lechera Asturiana, e a vasca Iparlat. Malia que as cooperativas levan o peso dominante na produción de materias primas en sectores como o do aceite de oliva ou do viño, á hora da verdade ese peso non se traduce en poder real nos mercados. Nuns casos, saen perdendo fronte ás industrias procesadoras; noutros, fronte ás grandes empresas de distribución.
Á vista desta situación, o Ministerio de Agricultura marcouse como un dos obxectivos desta lexislatura o desenvolvemento dun forte proceso de consolidación das cooperativas agroalimentarias para lograr uns grupos con maior capacidade para competir nos mercados nacional e internacional. O Goberno aposta por articular este proceso a través da figura das Entidades Asociativas Prioritarias, aprobadas hai case un ano pola Lei de Fomento á Integración Cooperativa.
Poden converterse en Entidades Asociativas Prioritarias as sociedades cooperativas, as cooperativas de segundo grao, os grupos cooperativos, as sociedades agrarias de transformación ou as organizacións de produtores, nas que máis do 50% do capital social pertenza a entidades asociativas. A nova entidade creada non poderá ter máis do 90% dos socios ou da súa actividade nunha soa comunidade autónoma, aínda que hai excepcións: cando máis do 60% dunha determinada produción nacional se concentre nunha zona ou cando esa entidade leve a cabo a súa actividade en máis dun 50% nunha comunidade autónoma con cinco provincias ou máis (é dicir, as dúas Castillas e Andalucía) o límite elévase ao 95%.
Ademais dese carácer supraautonómico, as Entidades Asociativas Prioritarias deberán ter uns determinados niveis mínimos de facturación. Se a empresa só traballa nun único sector produtivo, a Administración fixou un abano de límites que van dende os 650 millóns de euros esixidos ao sector lácteo aos 20 millóns requiridos á apicultura, o sector forestal ou o do algodón. Se, pola contra, se trata dunha cooperativa con implantación en diferentes sectores agrícolas, a facturación mínima deberá ser de 750 millóns de euros.
Na actualidade non hai ningunha cooperativa que cumpra todas as esixencias desta normativa, segundo os datos do director xeral de Industria Alimentaria, Fernando Burgaz. Para o desenvolvemento deste tipo de entidades, a Unión Europea achegará uns 150 millóns de euros, cantidade que pode ser cofinanciada ata nun 50% polo Ministerio de Agricultura. Ademais, existe a posibilidade de que os fondos para esta inciativa para o período 2015-2020 cheguen aos 200 millóns de euros procedentes do Plan Nacional de Desenvolvemento Rural. A eses recursos pódense sumar as cantidades de que dispoñan cada unha das Comunidades Autónomas para eses fins, no marco dos máis de 8.000 millóns de euros dos que van dispoñer ata 2020 vía desenvolvemento rural, e que irán parar fundamentalmente ás cooperativas de base e aos propios agricultores ou gandeiros integrados nestas.
En principio, xa foron varias as comunidades autónomas que se mostraron dispostas a participar nese proceso de consolidación das cooperativas, como son Castela e León, Castela La Mancha, Navarra e Andalucía. A Administración central e o sector agroalimentario manteñen negociacións para definir os criterios que se deban aplicar á hora de conceder as axudas, sempre co obxectivo de lograr unhas entidades máis fortes e, sobre todo, mais eficaces para operar nos mercados.
Dende as cooperativas agroalimentarias avógase porque os recursos se utilicen para superar os puntos débiles que afectan a unha gran parte do mundo cooperativo. En primeiro lugar, formúlase a necesidade de mellorar a estrutura e a política comercializadora de entidades fronte ás industrias e a gran distribución ou, simplemente, os mercados. Nese contexto, áchanse outras actuacións complementarias importantes como o desenvolvemento ou a compra de marcas que poidan achegar aos produtos cooperativos un maior valor engadido, así como todo o relacionado coas campañas de imaxe, promoción e comunicación dos produtos.
Estímase igualmente fundamental apoiar todos os traballos de I+D, así como nos investimentos para revisión e a implantación de novas instalacións industriais para mellorar os procesos de transformación de cara á súa comercialización con máis calidade e maior valor engadido.
Un dos problemas que se manteñen no mundo cooperativo, aínda que se lograron grandes avances, é a formación dos xerentes, problemas que se manteñen como unha pescada que se morde a cola debido á escasa capacidade de miles de pequenas cooperativas, que rexistran unha baixa facturación, de contraarar profesionais.
Finalmente, unha mellora e elfortalecimiento do mundo cooperativoo viría determinada por un proceso de maior concienciación e información aos propios agricultores e gandeiros sobre a necesidade de participar neste tipo de entidades para a defensa dos seus intereses.
fonte: El País
No hay comentarios:
Publicar un comentario